ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಕುರಿತು ತಿಳಿದಿರಲೇಬೇಕಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಗತಿಗಳು

ಆತ್ಮೀಯ ಓದುಗರೇ, ನಾವು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ. ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದ್ದು, ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೂಲಕ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

➤ ಇದು 115,000 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು 7,112 ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರೈಲ್ವೆ ಜಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
➤ 1853 ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈನಿಂದ ಥಾಣೆ ವರೆಗೆ ರೈಲ್ವೆಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. 1951 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
➤ ದೇಶದ ಮೊದಲ ರೈಲ್ವೆಯನ್ನು ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ ರೈಲ್ವೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಯುಎಸ್ಎ, ಚೀನಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ನಂತರ ರೈಲ್ವೆ ಸಾರಿಗೆ ಜಾಲದ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಜಾಲವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ನಾಲ್ಕನೆಯದು.

➤ ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಏಕೈಕ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿದೆ
➤ ಇದು ರಷ್ಯಾದ ನಂತರ ವಿಶ್ವದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕೃತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ
➤ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯನ್ನು 16 ವಲಯಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ 68 ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಲಯವನ್ನು ಜನರಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

➤ ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿಗಳು :
ಟ್ರ್ಯಾಕ್ – ಹಳಿಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರ
• ಬ್ರಾಡ್ ಗೇಜ್ – 1676 ಮಿಮೀ
• ಮೀಟರ್ ಗೇಜ್ – 1000 ಮಿ.ಮೀ.
• ಕಿರಿದಾದ ಗೇಜ್ – 762 ಮಿಮೀ / 610 ಮಿಮೀ

# ರೈಲ್ವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಗತಿಗಳು:
★ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ರೈಲು : ಮುಂಬೈನಿಂದ ಥಾಣೆ, 400 ಪ್ರಯಾಣಿಕರೊಂದಿಗೆ, ಈ ರೈಲು ಸಾಹಿಬ್, ಸಿಂಧ್ ಮತ್ತು ಸುಲ್ತಾನ್ ಎಂಬ ಮೂರು ಎಂಜಿನ್ ಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ 34 ಕಿ.ಮೀ. ಕ್ರಮಿಸಿತು.
★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಪಿತಾಮಹ :  ಲಾರ್ಡ್ ಡಾಲ್ಹೌಸಿ
★ ಅತೀ ವೇಗದ ರೈಲು : ಆಗ್ರಾ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿ ನಡುವೆ ಭೋಪಾಲ್ ಶತಾಬ್ದಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್, 1988
★ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯ ರೈಲು : ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಮೆಟ್ಟುಪಾಳಯಂ ನಡುವಿನ ನೀಲಗ್ರಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್
★ ಮೊದಲ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ರೈಲು : ಡೆಕ್ಕನ್ ಕ್ವೀನ್, 1931, ಮುಂಬೈಯನ್ನು ಪುಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.

★ಮೊದಲ ಡಬಲ್ ಡೆಕ್ಕರ್ ರೈಲು  : ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2011 ರಲ್ಲಿ ಶತಾಬ್ದಿ ರೈಲು
★ಮೊದಲ ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ ಡಬಲ್ ಡೆಕ್ಕರ್ ರೈಲು : ಶತಾಬ್ದಿ ರೈಲು ಮುಂಬಯಿಯಿಂದ ಗೋವಾಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ
★ಮೊದಲ ಭೂಗತ ರೈಲ್ವೆ (ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲ್ವೆ) : ಕೋಲ್ಕತಾ ಮೆಟ್ರೋ (1984)
★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ವಲಯ : ಉತ್ತರ ರೈಲ್ವೆ
★ ಮೊದಲ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ : ಮುಂಬೈನ ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಟರ್ಮಿನಲ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ.
★ ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲು : ವಿವೇಕ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್. ಇದು ಮೇಲಿನ ಅಸ್ಸಾಂನ ದಿಬ್ರುಗರ್ ದಿಂದ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯವರೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ.

★ ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲ್ವೆ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ : ಗೋರಖ್‌ಪುರ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ
★ ಬಾಂಬೆ ಮತ್ತು ಬರೋಡಾ ನಡುವೆ ಮೊದಲ ಎ.ಸಿ. ರೈಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು – 1936
★ ಫಸ್ಟ್ ಬ್ರಾಡ್ ಗೇಜ್ ಸೂಪರ್ ಫಾಸ್ಟ್ ರೈಲು : ರಾಜಧಾನಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ನ್ಯೂ ಡೆಲ್ಹಿ ಹೌರಾ 1 ನೇ ಮಾರ್ಚ್ 1969
★ ಫಸ್ಟ್ ಮೀಟರ್ ಗೇಜ್ ಸೂಪರ್ ಫಾಸ್ಟ್ ಟ್ರೈನ್ : ಪಿಂಕ್ ಸಿಟಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ನ್ಯೂ ಡೆಲ್ಹಿ ಜೈಪುರ 17 ಆರ್ಥೋಕ್ಟ್ 1981
★ ಮೊದಲ ಕಿರಿದಾದ ಗೇಜ್ ಸೂಪರ್ ಫಾಸ್ಟ್ ರೈಲು : ಶಿವಾಲಿಕ್ ಡಿಲಕ್ಸ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಕಲ್ಕಾ – ಶಿಮ್ಲಾ 9 ಆಗಸ್ಟ್ 1996
• ಭಾರತದ ಮೊದಲ ರೈಲು ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ : 1853

★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಮೊದಲ ಸ್ಟಾಂಪ್ : 4 ಅನ್ನಾಸ್ 10 ನೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ 1936
★ ಮೊದಲ ಎಸಿ ರೈಲು : ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಬರೋಡಾ -1936
★ ಮೊದಲ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಸಿಗ್ನಲಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ : 1928
★ ಮೊದಲ ರೈಲ್ವೆ ಬುಕ್ ಸ್ಟಾಲ್ : 1877 ಅಲಹಾಬಾದ್ ವೀಲರ್ & ಕೋ ಲಿಮಿಟೆಡ್
★ ಫಸ್ಟ್ ವ್ಯಾಗನ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ : 1920 ಜೆಸ್ಸಾಪ್ & ಕೋ., ಕೋಲ್ಕತಾ
★ ಮೊದಲ ವೆಸ್ಟಿಬುಲ್ಡ್ ರೈಲು : 1ನೇ ಜೂನ್ 1930, ಡೆಕ್ಕನ್ ಕ್ವೀನ್
★ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಡಬಲ್ ಡೆಕ್ಕರ್ ರೈಲು  :  1862 ಬಿಬಿ & ಸಿರ್

★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಮೊದಲ ರೈಲ್ವೆ ಸುರಂಗ : ಪಾರ್ಸಿಕ್ ಸುರಂಗ
★ ತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಮೊದಲ ರೈಲು ಸಚಿವ : ಜಾನ್ ಮಥಾಯ್ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮೊದಲು ಆಸಿಫ್ ಅಲಿ
★ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲದ ದೇಶಗಳು : ಲೆಬನಾನ್, ಮಾರಿಷಸ್ ಪುನರ್ಮಿಲನ, ಲಿಬಿಯಾ, ಅರ್ಜೆಂಟೀನಾ, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ, ಪಪುವಾ, ನ್ಯೂಗಿನಿಯಾ
★ ಗಿನ್ನೆಸ್ ಬುಕ್ ನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ರೈಲುಗಳು : ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ ಟಾಯ್ ಟ್ರೈನ್, ನೀಲಗಿರಿ ಮೌಂಟೇನ್ ಟ್ರೈನ್ ಸಿಮ್ಲಾ ಟಾಯ್ ಟ್ರೈನ್, ಮ್ಯಾಥೆನ್ರಾನ್ ಟಾಯ್ ಟ್ರೈನ್, ಪ್ಲೇಸ್ ಆನ್ ವೀಲ್ಸ್ ರಾಯಲ್ ಓರಿಯಂಟ್, ಬುದ್ಧ ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್, ಫೇರಿ ಕ್ವೀನ್.

★ ಸತ್ಪುರಾ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಸಂಖ್ಯಾತ್ಮಕ ಹೆಸರು : 10001/10002 – ಜಬಲ್‌ಪುರ ಮತ್ತು ಬಾಲಘಾಟ್ ನಡುವೆ ಸಂಚರಿಸಿತು
★ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲು : ಪ್ರಯಾಗರಾಜ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ (26 ತರಬೇತುದಾರರು, ನವದೆಹಲಿ-ಅಲಹಾಬಾದ್)
★ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ : ಸಿಮಿಲಿಗುಡಾ (ದಕ್ಷಿಣ-ಪೂರ್ವ ರೈಲ್ವೆಯ ವಾಲ್ಟೇರ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 996.08 ಮೀ)
★ ಕೊಂಕಣ ರೈಲ್ವೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನದಿ ಸೇತುವೆ  : ಪನ್ವೇಲ್ ನದಿ ರೈಲು ಸೇತುವೆ (64 ಮೀ. ಎತ್ತರ)
★ ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುರಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಭಾಗ : ಉತ್ತರ ರೈಲ್ವೆಯ ಕಲ್ಕಾ ಸಿಮ್ಲಾ ವಿಭಾಗ (103 ಸುರಂಗಗಳು)
★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲ್ವೆ ಸೇತುವೆ : ಕೊಚ್ಚಿ ಬಳಿಯ ಕೇರಳದ ರೈಲ್ವೆ ಸೇತುವೆ ಇಡಪಳ್ಳಿಯಿಂದ ವಲ್ಲರ್‌ಪಡ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತದೆ (ಉದ್ದ 4.62 ಕಿ.ಮೀ)

★ ಉತ್ತರ ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಕೊನೆಯ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ : ಬಜಾಲ್ಟಾ
★ ಗರಿಷ್ಠ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯ : ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ
★ 11 ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹಾದುಹೋಗುವ ರೈಲು : ಹಿಮ್ಸಾಗರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ (ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ, ಪಂಜಾಬ್, ಹರಿಯಾಣ, ದೆಹಲಿ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ತಮಿಳುನಾಡು, ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಕೇರಳ)
★ ಎಲ್ಲಾ ಮೂರು ಹಳಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ : ಡಮ್ಡಮ್ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ (ಇಎಂಯು ರೈಲು ಸೇವಾ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ರೈಲ್ವೆ ಮತ್ತು ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲ್ವೆ)

★ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳಿಂದ ಚಿಕ್ಕ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ : ಐಬಿ (ಹೌರಾ-ನಾಗ್ಪುರದ ನಡುವೆ)
★ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣವು ಅತಿ ಉದ್ದದ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ  :  ವೆಂಕಟನರಸಿಂಹರಾಜುವರಿಪೇಟಾ (ತಮಿಳುನಾಡು)
★ ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೊದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಆಪರೇಟರ್ : ಮಿನಕ್ಷಿ ಶರ್ಮಾ.
★ ರೈಲ್ವೆ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ : ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ವಿಶ್ವನಾಥನ್
★ ಅತಿ ಉದ್ದದ ಫ್ಲಾಟ್ ಫಾರ್ಮ್ ಇದೆ : ಖಡಾಗ್‌ಪುರ (ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ)
★ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮೀಸಲಿರುವ ರೈಲು : ಚರ್ಚ್‌ಗೇಟ್‌ನಿಂದ ಮುಂಬೈನ ಬೋರಿವಾಲಿವರೆಗೆ
★ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ಆರಂಭ : 1984

★ ರೈಲ್ವೆ ವಾರವನ್ನು 10–16 ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
★ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 19 ರೈಲ್ವೆ ನೇಮಕಾತಿ ಮಂಡಳಿಗಗಳಿವೆ
★ ಮೊದಲ ಪ್ರವಾಸಿ ರೈಲು : ಪ್ಯಾಲೇಸ್ ಆನ್ ವೀಲ್ ರೈಲು, 1982 ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿ-ಜೈಪುರ ನಡುವೆ
★ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ಅಪಘಾತವು ಜನವರಿ 5, 1869 ರಂದು ಮೊರ್ಘಾಟ್ (ಶುದ್ಧ-ಬಾಂಬೆ ಮೂಲ) ನಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ
★ ಭಾರತದ ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲು ಮಾರ್ಗ : ದಿಬ್ರುಗರ್ (ಅಸ್ಸಾಂ) ನಿಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯವರೆಗೆ
★ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮೊನೊರೈಲ್ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು : ಸರ್ಹಿಂದ್‌ನಿಂದ ಆಲಂಪುರ ಮತ್ತು ಭವಾನಿ ಮಂಡಿಯಿಂದ ಪಟಿಯಾಲಕ್ಕೆ

★ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ಥಳೀಯ ಉಗಿ ಎಂಜಿನ್ : ಎಫ್ –734
★ ಮೊದಲ ಅತಿ ಉದ್ದದ ರೈಲ್ವೆ ಸುರಂಗ : ಮಂಕಿ ಹಿಲ್ ಮತ್ತು ಖಂಡಲಾ (2100 ಮೀ) ನಡುವೆ
★ ಗಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಡ್ರೈವರ್ ನಡುವಿನ ಮೊದಲ ದೂರಸಂಪರ್ಕ : ಮುಂಬೈ-ನವದೆಹಲಿ (ರಾಜಧಾನಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್)
★ ಮೊದಲ ರಾಜಧಾನಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ : ನವದೆಹಲಿ-ಹೌರಾ ನಡುವೆ, 1969
★ ಮೊದಲ ಡಿಸಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ರೈಲು ಎಂಜಿನ್ : ಲೋಕಮಾನ್ಯ (ಸಿಎಲ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ಇದನ್ನು 1961 ರಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿತು)
★ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮೂಲಕ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮೊದಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದು : 2002, ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ
★ ದೊಡ್ಡ ರೈಲ್ವೆ ಯಾರ್ಡ್ : ಭಾರತ-ಇಟರಾಸಿ (ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ)
★ ದಕ್ಷಿಣ ಪೂರ್ವ ರೈಲ್ವೆಯನ್ನು ‘ಬ್ಲೂ ಚಿಪ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ

★ ಮೆಟ್ರೊ ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ವ್ಯಕ್ತಿ : ಶ್ರೀಧರನ್ (ದೆಹಲಿ ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲು ಎಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳು)
★ ಫಸ್ಟ್ ಡುರಾಂಟೊ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ 18 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್, 2009 ರಂದು ಸಿಯಾಲ್ಡಾ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿ ನಡುವೆ ನಡೆಯಿತು
★ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವೆ ಓಡುವ ರೈಲು : ಸಂಜೌತಾ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್, ಥಾರ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್
★ ಮೊದಲ ರೈಲ್ವೆ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ರೈಲ್ವೆ ವಲಯ : ಕೇಂದ್ರ ರೈಲ್ವೆ
★ ಕನಿಷ್ಠ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯ : ಮಣಿಪುರ
★ ಮೊದಲ ಅಂಧರ ಸ್ನೇಹಿ ರೈಲು ಸಂಚರಿಸಿದ್ದು  :  ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ವಾರಣಾಸಿಗೆ, ರೈಲು ಸಂಖ್ಯೆ. 16226/16230.
★ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಸಹಾಯವಾಣಿ :  138
★ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಬುಲೆಟ್ ರೈಲು : ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್
★ ಮೊದಲ ಸಂಕುಚಿತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ (Compressed Natural Gas) ರೈಲು : ಹರಿಯಾಣದ ರೇವಾರಿ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ರೋಹ್ಟಕ್ ಮತ್ತು ರೇವರಿಯಿಂದ ಬಿಕಾನೆರ್ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ

# ರೈಲ್ವೆ ವಲಯಗಳು : 
ಹೆಸರು – ಸ್ಥಾಪನೆ – ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಮತ್ತು ವಿಭಾಗಗಳು
# ದಕ್ಷಿಣ ರೈಲ್ವೆ : 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1951-ಚೆನ್ನೈ- ಚೆನ್ನೈ, ತಿರುಚಿರಾಪಳ್ಳಿ, ಮಧುರೈ, ಮತ್ತು ಸೇಲಂ, ಪಾಲಕ್ಕಾಡ್, ತಿರುವನಂತಪುರಂ
# ಮಧ್ಯ ರೈಲ್ವೆ  : 5 ನವೆಂಬರ್ 1951-ಮುಂಬೈ-ಮುಂಬೈ, ಸಿಎಸ್ಟಿ, ಭೂಸಾವಲ್, ಪುಣೆ, ಸೋಲಾಪುರ ಮತ್ತು ನಾಗ್ಪುರ
# ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯ : 5 ನವೆಂಬರ್ 1951-ಮುಂಬೈ-ಮುಂಬೈ, ಸೆಂಟ್ರಲ್, ರತ್ನಂ, ಅಹಮದಾಬಾದ್, ರಾಜ್‌ಕೋಟ್, ಭಾವನಗರ ಮತ್ತು ವಡೋದರಾ
# ಪೂರ್ವ ವಲಯ : 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1952-ಕೋಲ್ಕತಾ-ಹೌರಾ, ಸೀಲ್ಡಾ, ಅಸನ್ಸೋಲ್ ಮತ್ತು ಮಾಲ್ಡಾ ಟೌನ್
# ಉತ್ತರ ವಲಯ : 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1952 -ದೆಹಲಿ -ದೆಹಲಿ, ಅಂಬಾಲಾ, ಫಿರೋಜ್‌ಪುರ, ಲಕ್ನೋ ಮತ್ತು ಮೊರಾದಾಬಾದ್
# ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯ : 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1952 -ಗೋರಖ್‌ಪುರ – ಇಝಾತ್‌ನಗರ, ಲಕ್ನೋ ಮತ್ತು ವಾರಣಾಸಿ
# ಆಗ್ನೇಯ ವಲಯ : 1955 -ಕೋಲ್ಕತಾ -ಆದ್ರಾ, ಚಕ್ರಧರಪುರ, ಖರಗ್‌ಪುರ ಮತ್ತು ರಾಂಚಿ
# ಈಶಾನ್ಯ ಗಡಿನಾಡು : 15 ಜನವರಿ 1958 -ಮಾಲಿಗಾಂವ್ -ಅಲಿಪುರ್ದಾರ್, ಕತಿಹಾರ್, ರಂಗಿಯಾ, ಲುಮ್ಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಟಿನ್ಸುಕಿಯಾ
# ದಕ್ಷಿಣ ಮಧ್ಯ ವಲಯ : 2 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1966 -ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ – ವಿಜಯವಾಡ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್, ಗುಂಟಕಲ್, ಗುಂಟೂರು, ಹೈದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ನಾಂದೇಡ್
# ಪೂರ್ವ ಮಧ್ಯ ವಲಯ : 1 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2002 – ಹಾಜಿಪುರ – ದಾನಾಪುರ, ಧನ್ಬಾದ್, ಮೊಘಲ್ಸರಾಯ್, ಸಮಸ್ತಿಪುರ ಮತ್ತು ಸೋನ್ಪುರ್
# ವಾಯುವ್ಯ ವಲಯ : 1 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2002 -ಜೈಪುರ -ಜೈಪುರ, ಅಜ್ಮೀರ್, ಬಿಕಾನೆರ್ ಮತ್ತು ಜೋಧಪುರ್
# ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿ ವಲಯ : 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2003 – ಭುವನೇಶ್ವರ – ಖುರ್ಡಾ ರಸ್ತೆ, ಸಂಬಲ್ಪುರ ಮತ್ತು ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ
# ಉತ್ತರ ಮಧ್ಯ ವಲಯ : 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2003 – ಅಲಹಾಬಾದ್ – ಅಲಹಾಬಾದ್, ಆಗ್ರಾ ಮತ್ತು ಝಾನ್ಸಿ
# ಆಗ್ನೇಯ ಮಧ್ಯ ವಲಯ : 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2003 -ಬಿಲಾಸ್ಪುರ್ -ಬಿಲಾಸ್ಪುರ್, ರಾಯ್ಪುರ ಮತ್ತು ನಾಗ್ಪುರ
# ನೈಋತ್ಯ ವಲಯ : 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2003 – ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ – ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ
# ಪಶ್ಚಿಮ ಮಧ್ಯ ವಲಯ : 1 ಏಪ್ರಿಲ್ 2003 -ಜಬಲ್ಪುರ್ -ಜಬಲ್ಪುರ್, ಭೋಪಾಲ್ ಮತ್ತು ಕೋಟಾ

# ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ಸಮಿತಿಗಳು :
★  ಶಹನಾವಾಜ್ ಸಮಿತಿ – 1954, ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸುರಕ್ಷತಾ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಮಿತಿ
★  ಕಂಜಾರು ಸಮಿತಿ – 1962, ರೈಲ್ವೆ ಅಪಘಾತಗಳ ಸಮಿತಿ
★  ವಾಹಾಚೂ ಸಮಿತಿ – 1968, ರೈಲ್ವೆ ಸುರಕ್ಷತಾ ಸಮಿತಿ
★  ಸೀಕರಿ ಸಮಿತಿ – 1978, ರೈಲ್ವೆ ಅಪಘಾತಗಳ ವಿಚಾರಣಾ ಸಮಿತಿ
★  ಖನ್ನಾ ಸಮಿತಿ – 1998, ರೈಲ್ವೆ ಸುರಕ್ಷತಾ ವಿಮರ್ಶೆ ಸಮಿತಿ
★ ಅರವಿಂದ್ ಪನಗರಿಯಾ ಸಮಿತಿ – 2016 ಟು ಫಾಸ್ಟ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಬುಲೆಟ್ ರೈಲು ಯೋಜನೆ

# ಐಷಾರಾಮಿ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳು :
★ ಪ್ಯಾಲೇಸ್ ಆನ್ ವೀಲ್ಸ್ : ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ – ದೆಹಲಿ-ಜೈಪುರ-ಸವಾಯಿ-ಮಾಧೋಪುರ-ಚಿತ್ತೋರಗರ್ – ಉದಯಪುರ-ಜೈಸಲ್ಮೇರ್-ಜೋಧಪುರ್-ಭಾರತ್ಪುರ-ಆಗ್ರಾ-ದೆಹಲಿ
★ ಡೆಕ್ಕನ್ ಒಡಿಸ್ಸಿ : ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ : ನವದೆಹಲಿ – ಸವಾಯಿ ಮಾಧೋಪುರ – ಆಗ್ರಾ – ಜೈಪುರ – ಉದಯಪುರ – ವಡೋದರಾ – ಎಲ್ಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳು – ಮುಂಬೈ
★ ಗೋಲ್ಡನ್ ಚಾರಿಯಟ್ : ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ : ಬೆಂಗಳೂರು, ಕಬಿನಿ, ಮೈಸೂರು-ಬೇಲೂರು – ಹಳೇಬೀಡು – ಹಂಪಿ – ಬಾದಾಮಿ –ಗೋವಾ – ಬೆಂಗಳೂರು
★ ರಾಯಲ್ ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ಆನ್ ವೀಲ್ಸ್ : ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ – ದೆಹಲಿ – ಜೈಪುರ – ಜೈಸಲ್ಮೇರ್ – ಜೋಧಪುರ್ –ಸವಾಯಿ – ಮಾಧೋಪುರ – ಚಿತ್ತೋರ್‌ಗರ್ – ಉದಯಪುರ – ಭರತ್‌ಪುರ – ಆಗ್ರಾ – ದೆಹಲಿ

# ಉತ್ಪಾದನಾ ಘಟಕಗಳು :
★ಚಿತ್ತರಂಜನ್ ಲೋಕೋಮೋಟಿವ್ ವರ್ಕ್ಸ್ : ಚಿತ್ತರಂಜನ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ
★ರೈಲ್ವೆ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಥೆ : ಅಲಹಾಬಾದ್, ಯುಪಿ
★ಡೀಸೆಲ್ ಲೋಕೋಮೋಟಿವ್ ವರ್ಕ್ಸ್ : ವಾರಣಾಸಿ, ಯುಪಿ
★ಡೀಸೆಲ್ ಲೊಕೊ ಆಧುನೀಕರಣ ವರ್ಕ್ಸ್ : ಪಟಿಯಾಲ, ಪಂಜಾಬ್
★ಇಂಟಿಗ್ರಲ್ ಕೋಚ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ : ಚೆನ್ನೈ, ತಮಿಳುನಾಡು
★ರೈಲ್ ಕೋಚ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ : ಕಪುರ್ಥಾಲಾ, ಪಂಜಾಬ್
★ರೈಲು ಚಕ್ರ ಕಾರ್ಖಾನೆ : ಬೆಂಗಳೂರು, ಕರ್ನಾಟಕ
★ರೈಲು ಕೋಚ್ ಕಾರ್ಖಾನೆ : ರಾಬರೆಲಿ, ಯುಪಿ
★ರೈಲ್ವೆ ವ್ಹೀಲ್ ಪ್ಲಾಂಟ್ : ಛಾಪ್ರಾ, ಬಿಹಾರ
★ಡೀಸೆಲ್ ಕಾಂಪೊನೆಂಟ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ : ಡಂಕುನಿ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ